MIENIE PRZESIEDLEŃCZE - AGENCJA CELNA MARSZAŁEK - NOWY SĄCZ

Od dnia przystapienia do Unii Europejskiej Polska, w sposób bezposredni, stosuje postanowienia wspólnotowego prawa celnego, w tym m.in. rozporzadzenia Rady Nr 918/83/EWG z dnia 28 marca 1983 r. ustanawiajacego wspólnotowy system zwolnień celnych.

Przepisy prawa celnego stosuje się do towarów wprowadzanych na obszar celny Wspólnoty lub wyprowadzanych z tego obszaru celnego.

Wprowadzajac towary na obszar celny Wspólnoty osoba zainteresowana sama decyduje, w którym z państw członkowskich unii chce dokonać zgłoszenia celnego tych towarów do procedury dopuszczenia do obrotu. Jednakże zwolnienia z należnosci przywozowych towarów ze względu na przeznaczenie można dokonać tylko w tym państwie członkowskim, w którym towary te będa wykorzystywane.

W swietle powyższego, aby przywożone do wykorzystania w Polsce mienie osobiste (tzw. mienie przesiedlenia) mogło być zwolnione z należnosci przywozowych, musi być zgłoszone do procedury dopuszczenia do obrotu w urzędzie celnym na terenie Polski, ponieważ w omawianym przypadku tylko polskie organy celne moga udzielić takiego zwolnienia.

Należy przy tym podkreslić, że przed przywozem ww. towarów do Polski, jeżeli dokonanie zgłoszenia ich do procedury dopuszczenia do obrotu nie odbywa się w urzędzie celnym będacym jednoczesnie granicznym urzędem Wspólnoty, towary te, przy przekraczaniu granicy ze Wspólnota, musza być objęte procedura tranzytu do własciwego urzędu celnego wewnatrz kraju.

Przesłanki stosowania zwolnienia z należnosci przywozowych mienia osobistego

Przesłanki, które musza być spełnione, aby rzeczy wchodzace w skład mienia osobistego osób, które przenosza swoje miejsce zamieszkania z państwa trzeciego na obszar celny Wspólnoty, mogły być zwolnione z należnosci przywozowych zawarte sa w art. 2-10 rozporzadzenia Rady (EWG) Nr  918/83 ustanawiajacego wspólnotowy system zwolnień celnych.

Zgodnie z ogólnymi zasadami okreslonymi w tych przepisach, zwolnieniu podlega, za wyjatkiem szczególnie uzasadnionych okolicznosci, jedynie to mienie osobiste, które pozostawało w posiadaniu oraz było używane w poprzednim miejscu zamieszkania przez okres co najmniej 6 miesięcy od dnia, w którym osoba ta przestała zamieszkiwać w państwie trzecim (z powyższego warunku wyłaczone sa rzeczy przeznaczone do konsumpcji) oraz które sa przeznaczone do użytku w takim samym celu w nowym miejscu zamieszkania.

Zwolnienie z należnosci przywozowych mienia osobistego należacego do osób przenoszacych swoje miejsce zamieszkania z państwa trzeciego na obszar celny Wspólnoty może być udzielone tylko tym osobom, których miejsce poprzedniego zamieszkania znajdowało się poza obszarem celnym Wspólnoty nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 miesięcy.

Warunek przebywania poza obszarem celnym Wspólnoty przez nieprzerwany okres 12 miesięcy poprzedzajacych przesiedlenie się osoby zainteresowanej nie będzie naruszony w sytuacji, w której osoba ta, posiadajšc w ww. okresie miejsce zamieszkania poza obszarem Wspólnoty opusciła kilkukrotnie ten obszar, o ile ww. miejsce zamieszkania poza obszarem Wspólnoty stanowiło miejsce normalnego życia tej osoby, miejsce, w którym koncentrowały się jej sprawy życiowe.

Zwolnienia nie stosuje się do:
- napojów alkoholowych,
- tytoniu i wyrobów tytoniowych,
- użytkowych srodków transportu oraz
- przedmiotów wykorzystywanych do wykonywania rzemiosła lub zawodu, innych niż przenosne instrumenty i
sprzęt potrzebny do wykonywania tych zajęć.

Mienie osobiste może być przywożone w kilku oddzielnych partiach, w ciagu 12 miesięcy od daty ustalenia, przez osobę zainteresowana, miejsca zamieszkania na obszarze celnym Wspólnoty.

Zwolnienie rzeczy przywożonych w ramach tzw. mienia przesiedlenia udzielane jest pod warunkiem ich nieodstępowania przez okres 12 miesięcy od dnia dopuszczenia ich do obrotu, a przypadku naruszenia tego warunku powstaje obowiazek uiszczenia należnosci przywozowych według stawek obowiazujacych w dniu tego odstapienia.

Przepisy prawa celnego nie przewiduja możliwosci wyłaczenia okreslonych grup osób z obowiazku spełnienia warunku używania, w poprzednim miejscu zamieszkania, pojazdu samochodowego wchodzacego w skład mienia przesiedlenia, przez okres co najmniej 6-ciu miesięcy przed data opuszczenia przez osobę przesiedlajaca się miejsca zamieszkania w państwie trzecim, ani też nie przewiduja takiej możliwosci w przypadku przywozu pojazdu samochodowego, którego warunki konstrukcyjne uniemożliwiaja jego rejestrację w Polsce.

Przepisy te nie uprawniaja również do zwolnienia osoby przesiedlajacej się z obowiazku 6-cio miesięcznego używania pojazdu samochodowego w sytuacji, w której pojazd podlega ograniczeniom rejestracji w kraju poprzedniego zamieszkania.

Warunek ten nie dotyczy oczywiscie towarów przeznaczonych do konsumpcji.

Przepisy prawa celnego nie stanowia więc uprawnienia dla osób, które zamieszkiwały, pracowały badz pełniły służbę w państwie trzecim, do przywozu bez cła nowo zakupionych lub nabytych w tzw. "drodze powrotnej" samochodów.

Katalog możliwych dowodów potwierdzajacych spełnienie przesłanek do zastosowania zwolnienia z należnosci przywozowych towarów stanowiacych mienie osobiste jest otwarty, gdyż przepisy o zwolnieniach celnych nie precyzuja jakie dowody powinny być przez organ celny uznawane, a jakie nie. Podstawa stosowania zwolnień z należnosci przywozowych rzeczy wchodzacych w skład mienia przesiedlenia sa więc wszelkie dokumenty i dowody przedłożone organowi celnemu przez wnioskujacego o zwolnienie, o ile swiadcza o spełnieniu przesłanek do udzielenia tego zwolnienia.

W przepisach prawa celnego brak jest np. regulacji o obowiazku przedłożenia przez zgłaszajacego "zaswiadczenia konsularnego" potwierdzajacego zamieszkiwanie osoby poza obszarem Wspólnoty przez dany okres, niemniej jednak w przypadku dołaczenia do zgłoszenia celnego takiego dokumentu przez osobę przesiedlajaca się, dokument taki będzie stanowił jednoznaczny dowód potwierdzajacy spełnienie jednej z przesłanek do zastosowania przedmiotowego zwolnienia celnego. Natomiast jednym z  dowodów, w przypadku prywatnych srodków transportu, potwierdzajacych użytkowanie pojazdu w poprzednim miejscu zamieszkania przez osobę przesiedlajaca przez ww. 6-miesięczny okres jest dowód rejestracyjny pojazdu wystawiony na nazwisko tej osoby. Jednakże w sytuacji , w której w kraju poprzedniego zamieszkania osoby przesiedlajacej się nie jest wymagana rejestracja pojazdu, brak podstaw do żadania przedłożenia organom celnym takiego dokumentu, niemniej jednak osoba wnioskujaca o zwolnienie takiego pojazdu powinna przedstawić inny dowód potwierdzajacy jego użytkowanie przez wymagany okres.

Zwolnienie towarów stanowiacych mienie przesiedlenia od akcyzy oraz podatku VAT stosuje się - odpowiednio - na podstawie: § 30 rozporzadzenia Ministra Finansów z dn. 26.04.04 r. W sprawie zwolnień od podatku akcyzowego ( Dz. U. Nr 97/04, poz. 966 ze zmianami), art. 47 ustawy z dn. 11.03.04 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54/04, poz. 535 ze zmianami).